Wprowadzenie znacznika do zmiany

czyli bardzo precyzyjne oznaczenie jego położenia w piersi przed rozpoczęciem leczenia neoadjuwantowego (chemioterapii i/lub hormonoterapii)

Wprowadzenie znacznika do zmiany przed chemioterapią

Zabieg wykonywany jest w pozycji leżącej w znieczuleniu miejscowym przy pomocy igieł firmy BARD oraz aparatu USG, który umożliwia zlokalizowanie zmiany/obszaru w obrębie piersi. Po wykonaniu dezynfekcji skóry i podaniu znieczulenia miejscowego wykonuje się niewielkie nacięcie skóry i wprowadza się igłę ze znacznikiem piersi śledząc jej przebieg na monitorze USG, tak by ustawić jej koniec na granicy zmiany, a sam znacznik wprowadza się bezpośrednio do guza. Zabieg ten nie wymaga założenia szwów skórnych, ponieważ nacięcie ma wielkość ok. 3-4mm. Procedura pod kontrolą USG trwa ok. 10-15 minut, wliczając to przygotowanie sprzętu oraz lokalizację zmiany w obrębie piersi.

Na zakończenie procedury przykładany jest opatrunek chłodzący, a po 20 minutach przeprowadzana jest weryfikacja miejsca wkłucia i zakładany jest ostateczny opatrunek uciskowy. Markery pomagają również lekarzowi w odczytaniu wyników badań obrazowych i ich porównaniu z poprzednimi opisami radiologicznymi. Nie są znane żadne szkodliwe skutki stosowania metalowych znaczników. W bardzo rzadkich przypadkach mogą powodować one dolegliwości bólowe. Znaczniki te nie uruchamiają detektorów metalu na lotnisku/w sklepie.

Wskazane jest by pacjentka poddająca się wprowadzeniu znacznika do zmiany miała ze sobą ciasny biustonosz np. sportowy. Pierwszy opatrunek należy zmienić najwcześniej 24 godziny po zabiegu. Przez ok. 3 dni po procedurze wskazane jest unikanie nadmiernej aktywności fizycznej i prac domowych. W przypadku krwawienia, infekcji lub nadmiernego bólu należy pilnie zgłosić się do lekarza.

Należy powiadomić lekarza wykonującego zabieg o wszelkich alergiach lub niepożądanych reakcjach na środki i leki podawane/stosowane w przeszłości, infekcjach wirusowych (w tym HBV, HCV, HIV), zażywanych lekach przeciwkrzepliwych lub zaburzeniach krzepnięcia krwi, tendencjach do omdleń lub dużych zmian ciśnienia krwi, ciąży lub laktacji.

Rola znacznika guza piersi przed leczeniem neoadiuwantowym

Znaczniki guza piersi, nazywane również klipsami lub markerami, odgrywają kluczową rolę w diagnostyce i leczeniu raka piersi, szczególnie przed rozpoczęciem leczenia neoadiuwantowego, takiego jak chemioterapia. Umieszczenie znacznika w guzie przed leczeniem ma istotne znaczenie zarówno dla chirurga onkologicznego, jak i dla całego procesu terapeutycznego.

Znaczenie znacznika guza piersi

  1. Precyzyjna lokalizacja guza:
    • Umieszczenie znacznika w guzie piersi przed rozpoczęciem leczenia neoadiuwantowego umożliwia dokładne zlokalizowanie zmiany nowotworowej, nawet jeśli guz zmniejszy się lub zniknie pod wpływem chemioterapii.
    • Znacznik pozwala chirurgowi onkologicznemu na precyzyjne planowanie operacji, co jest niezwykle ważne dla skutecznego usunięcia całego guza i minimalizacji ryzyka pozostawienia komórek nowotworowych w tkankach piersi.
  2. Monitorowanie odpowiedzi na leczenie:
    • Znacznik guza piersi pomaga w ocenie skuteczności leczenia neoadiuwantowego. Dzięki niemu można śledzić zmiany w wielkości guza i odpowiedzieć na pytanie, czy terapia działa zgodnie z oczekiwaniami.
    • Regularne badania obrazowe, takie jak USG piersi czy mammografia, pozwalają na wizualizację znacznika i monitorowanie progresji (wzrostu) lub regresji (zanikania) guza.
  3. Pomoc w planowaniu zabiegu chirurgicznego:
    • Chirurg onkologiczny korzysta ze znacznika podczas operacji, aby precyzyjnie usunąć guz piersi lub miejsce w którym był guz przed rozpoczęciem leczenia. Znacznik działa jak punkt odniesienia, co jest szczególnie istotne w przypadku, gdy guz jest niewyczuwalny lub trudny do zlokalizowania np. po chemioterapii.
    • Dzięki znacznikowi możliwe jest przeprowadzenie mniej inwazyjnych zabiegów, takich jak chirurgia oszczędzająca pierś (BCS element BCT), co ma znaczenie dla estetyki i jakości życia pacjentki.

Widoczność znacznika w badaniach obrazowych

  1. USG piersi:
    • Znacznik guza piersi jest zazwyczaj dobrze widoczny w badaniu ultrasonograficznym (USG piersi). Podczas USG piersi znacznik pojawia się jako jasny punkt w obrębie tkanki piersiowej.
    • USG piersi jest często używane do monitorowania położenia znacznika i oceny zmian w guzie podczas leczenia neoadiuwantowego.
  2. Mammografia:
    • W mammografii znacznik guza piersi jest również dobrze widoczny jako jasny punkt na zdjęciach rentgenowskich.
    • Mammografia pozwala na ocenę struktury piersi i lokalizację znacznika w kontekście otaczających tkanek, co jest pomocne zarówno przed, jak i po leczeniu neoadiuwantowym.

Podsumowanie

Znacznik guza piersi przed leczeniem neoadiuwantowym jest niezwykle ważnym narzędziem w diagnostyce i leczeniu raka piersi. Dla chirurga onkologicznego stanowi on kluczowy punkt odniesienia, umożliwiający precyzyjne planowanie i przeprowadzenie operacji. Widoczność znacznika w badaniach obrazowych, takich jak USG piersi i mammografia, pozwala na monitorowanie odpowiedzi na leczenie i precyzyjne zlokalizowanie guza, co przekłada się na skuteczność terapii i bezpieczeństwo pacjentki.

Etapy wykonywania zabiegu zakładania znacznika do guza piersi przed chemioterapią

  1. Konsultacja i przygotowanie:
    • Przed zabiegiem pacjentka spotyka się z chirurgiem onkologicznym, który wyjaśnia cel i przebieg zakładania znacznika do guza piersi.
  2. Pozycjonowanie pacjentki:
    • Pacjentka zostaje ułożona w wygodnej pozycji na stole zabiegowym, zazwyczaj na plecach z ręką uniesioną nad głowę po stronie, gdzie znajduje się guz piersi.
    • W kolejnym kroku wykonuje się dokumentację fotograficzną obszaru piersi do którego zostanie założony znacznik (np. telefonem pacjentki).
  3. Dezynfekcja i znieczulenie:
    • Obszar piersi, gdzie znajduje się guz, jest dokładnie dezynfekowany, aby zapobiec zakażeniu.
    • Chirurg onkologiczny podaje miejscowe znieczulenie, aby zminimalizować ból i dyskomfort podczas zakładania znacznika.
  4. Nawigacja USG piersi:
    • Podczas zabiegu korzysta z USG piersi, aby dokładnie zlokalizować guz piersi. USG piersi jest kluczowe do precyzyjnego wprowadzenia znacznika.
    • Na ekranie USG piersi widoczny jest obraz guza, co umożliwia precyzyjne wprowadzenie igły z markerem do jego wnętrza.
  5. Wprowadzenie igły z markerem:
    • Chirurg onkologiczny wprowadza cienką igłę z markerem przez skórę do guza piersi pod kontrolą obrazu USG piersi.
    • Znacznik zostaje umieszczony bezpośrednio w guzie piersi lub w jego pobliżu, aby umożliwić przyszłą identyfikację zmiany.
  6. Kontrola położenia znacznika:
    • Po umieszczeniu znacznika chirurg onkologiczny ponownie używa USG piersi, aby upewnić się, że znacznik jest właściwie zlokalizowany w guzie.
    • Dokładność położenia znacznika jest kluczowa dla późniejszych etapów leczenia i monitorowania.
  7. Zabezpieczenie miejsca wkłucia:
    • Po usunięciu igły miejsce wkłucia jest zabezpieczone małym opatrunkiem lub plasterkiem.
    • Chirurg onkologiczny może nałożyć opatrunek uciskowy, aby zminimalizować ryzyko krwawienia lub powstania siniaków.
  8. Instrukcje po zabiegu:
    • Pacjentka otrzymuje szczegółowe zalecenia dotyczące pielęgnacji miejsca wkłucia oraz informacji, jak postępować w przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów.

Zakładanie znacznika do guza piersi przed chemioterapią jest kluczowym etapem w leczeniu raka piersi. Dzięki precyzyjnemu umieszczeniu znacznika pod kontrolą USG piersi, chirurg onkologiczny może skutecznie planować dalsze etapy leczenia chirurgicznego, co ma istotne znaczenie dla skuteczności terapii i bezpieczeństwa pacjentki.

Zalecenia dla pacjentki po założeniu znacznika do guza piersi

Po założeniu znacznika do guza piersi ważne jest, aby pacjentka przestrzegała pewnych zaleceń, które pomogą w procesie gojenia i zapewnią skuteczność dalszego leczenia. Oto szczegółowe zalecenia:

  1. Odpoczynek:
    • Unikaj wysiłku fizycznego i ciężkiego podnoszenia przez 72 godzin po zabiegu.
    • Odpoczywaj w miarę możliwości i unikaj stresujących sytuacji.
  2. Opatrunek i higiena:
    • Utrzymuj opatrunek uciskowy na miejscu przez przynajmniej 24 godziny.
    • Utrzymuj miejsce po wkłuciu suche i czyste. Unikaj zamaczania miejsca biopsji, szczególnie podczas kąpieli – zalecane jest stosowanie prysznica zamiast kąpieli w wannie przez pierwsze 48 godzin.
    • Po założeniu znacznika do guza piersi noś biustonosz/stanik delikatnie uciskowy (np. sportowy) przez ok. 5 dni zabiegu.
  3. Leczenie bólu i obrzęku:
    • W razie potrzeby możesz zażyć leki przeciwbólowe np. paracetamol lub ibuprofen,
    • Możesz przykładać zimne okłady (np. woreczek z lodem owinięty w ręcznik) na miejsce biopsji przez 10-15 minut co kilka godzin, aby zmniejszyć ból i obrzęk.
    • Jeśli pojawi się krwiak podskórny (siniak), to należy zastosować maść np. Lioton 1000 (3×1 miejscowo co 8h) przez 7–10 dni po wykonaniu procedury.
  4. Unikanie pewnych czynności:
    • Unikaj aktywności, które mogą powodować nadmierny nacisk lub wstrząsy w obszarze biopsji, takich jak intensywne ćwiczenia fizyczne, bieganie czy skakanie.
  5. Przygotowanie do dalszego leczenia:
    • Przed planowanymi badaniami obrazowymi, takimi jak USG piersi czy mammografia, informuj lekarzy i techników medycznych o założonym znaczniku.
  6. Monitorowanie objawów:
    • Obserwuj miejsce wkłucia pod kątem objawów infekcji, takich jak zaczerwienienie, obrzęk, gorączka, wydzielina z rany lub nasilający się ból.
    • Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy, natychmiast skontaktuj się z chirurgiem onkologicznym wprowadzającym znacznik do guza poprzez zakładkę „Kontakt”.

Dodatkowe uwagi:

  • Emocje i wsparcie: Założenie znacznika do guza piersi może być stresującym doświadczeniem. Nie wahaj się szukać wsparcia u rodziny, przyjaciół, lekarzy lub psychologów.
  • Styl życia: Staraj się prowadzić zdrowy styl życia, co może wspomóc ogólną regenerację organizmu. Zadbaj o zrównoważoną dietę, odpowiednią ilość snu i unikanie używek.

Pamiętaj, że każda procedura medyczna może przebiegać nieco inaczej, dlatego zawsze należy przestrzegać indywidualnych zaleceń dodatkowo przekazanych po założeniu znacznika przez chirurga onkologicznego.